Ռեգիոնալ էներգետիկ կապերը բացառիկ կարևորություն ունեն Հայաստանի համար

Ռեգիոնալ էներգետիկ կապերը բացառիկ կարևորություն ունեն Հայաստանի համար․ այս մասին Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերության հետ զրույցում նշել է էներգետիկ հարցերի փորձագետ, OHM ENERGY ընկերության համահիմնադիր, կոմերցիոն բաժնի ղեկավար Գևորգ Հախվերդյանը։

Հայաստանի էներգետիկ ոլորտն այսօր կանգնած է մի քանի լուրջ մարտահրավերների առաջ։ Առաջինը՝ ենթակառուցվածքների արդիականացումն է․ մեր հիմնականհամակարգային կայաններն ու ցանցերը կառուցվել են տասնամյակներ առաջ և այսօր պահանջում են տեխնիկական նորացում, վերազինում։ Մասնավորապես, եթե մի պահ համարենք, որ ռեգիոնալ կապերն արդեն գործում են և անխափան աշխատում, պետք չէ մոռանալ, որ մեր լոկալ բաշխման և էլեկտրահաղորդման ենթակառուցվածքները թույլ չեն տալիս իրականացնել ավել մեծ փոխհոսքեր և արդեն իսկ վերջիններս ծանրաբեռնված են, այսինքն, օրինակ, եթե 6/10 35 կամ 110կՎ լարման գծերն ու տրանսֆորմատորային ենթակայանները ծանրաբեռնված են, ապա բնականաբար ընդհանուր միջպետական կամ ռեգիոնալ էլեկտրահաղորդման համակարգերին միանալն ու համակարգային հզորությունների տեղափոխումը դառնում է անհնար, եթե նշված ենթակառուցվածքները չվերազինվեն։

Որպեսզի մեր էներգահամակարգում լուծվենառանցքային խնդիրները, առնվազն պետք է իրականացնել մի քանի փոփոխություններ և միջոցառումներ՝

1․ ռեգիոնալ կապերի մեծացում, ինտեգրում

2․ գոյություն ունեցող ենթակառուցվածքների, մասնավորապես բաշխման և էլեկտրահաղորդման համակրգերի վերազինում

3․ Էներգահամակարգի լոկալ տեղերում բեռերի ավելացում, այսինքն՝ տեղային սպառումներիմեծացում, իհարկե պետության կողմից խրախուսական միջոցառումների պարտադիր ներգրավումով։

Այսինքն՝ նոր արտադրական կամայլ մեծ սպառումներով համակարգերը կառուցել հստակ թիրախավորված կետերում, այլ ոչ միայն Երևան ու հարակից տարածքներում

4․ Կուտակիչային կայանների ինտեգրում մեր ընդհանուր էներգահամակարգում, դարձյալ պետության կողմից խրախուսումներով, սակագնային կարգավորումներով ու վերահսկումով, որպեսզի սա լինի հետաքրքրական ներդրողի համար։

Երկրորդը՝ վերականգնվող էներգիայի արագ զարգացումն է․ արևային կայանները մեծ թափ են հավաքում, և համակարգը պետք է կարողանա ընդունել այդ էներգիան առանց կայունության կորուստների։ Երրորդ կարևորագույն գործոնը էներգետիկ անվտանգությունն է, որն այսօր Հայաստանի ռազմավարական առաջնահերթություններից է։

Եվ այս պայմաններում ռեգիոնալ էներգետիկ կապերը բացառիկ կարևոր են։ Իրան–Հայաստան բարձրավոլտ գիծը ոչ միայն առևտրի հնարավորություն է տալիս, այլև ապահովում է անվտանգության լրացուցիչ երաշխիք, մասնավորապես

1․ ռեժիմային կարգավորման ավելի լայն հնարավորություն Հայաստանի էներգահամակարգի համար

2․ մեծացնում է գազ-էլեկտրաէներգիա բարտերային առևտրի հնարավորությունը։

Նույնը վերաբերում է դեպի Վրաստան էլեկտրահաղորդման գծին․ դրա միջոցով Հայաստանը դառնում է հյուսիս–հարավ էներգետիկ միջանցքի մաս և ստանում մուտք դեպի ավելի լայն շուկաներ։

«Եվ վերջապես, XXI դարի իրականությունն այն է, որ էներգետիկ անկախությունը չի սահմանափակվում միայն ներքին արտադրությամբ։ Ինտեգրումը մեր անվտանգության ու կայուն զարգացման հիմքն է։ Բացի այդ մեր էներգետիկ շուկան այլևս ազատականացված է, և ռեգիոնալ ինտեգրումը նույնպես նպաստում է բաց շուկայի հնարավորությունների իրականացմանը։

Ուստի Հայաստանի ընտրությունը պարզ է․ կամ մնում ենք անցյալում՝ սահմանափակ հզորություններով, կամ դառնում ենք տարածաշրջանային էներգետիկ հանգույց։

-Հայաստան-Իրան բարձրավոլտ գիծը ոչ միայն տալիս է առևտրի հնարավորություն, այլ նաև ապահովում է անվտանգության լրացուցիչ երաշխիք, մասնավորապես, Հայաստանի էներգոհամակարգի ռեժիմային լայն կարգավորումների հնարավորություն, ավելացնում է էլեկտրաէներգիա-գազ բարտերային առևտրի հնարավորությունները։ Հայաստանը կարող է դառնալ հյուսիս-հարավ էներգետիկ միջանցքի մաս և ստանալ նոր մուտք դեպի միջազգային շուկա։

Իրան-Հայաստան և Հայաստան-Վրաստան էլեկտրահաղորդման գծի կառուցումը ռազմավարական հանգույց է դառնալու Հյուսիս-հարավ էներգետիկ միջանցքի ստեղծման համար՝ Իրան, Հայաստան, Ռուսաստան, Վրաստան։